"De Vierdaagse is een evenement voor iedereen, ongeacht de nationaliteit, het ras of de godsdienst. Het is een prestatietocht, zonder wedstrijdelement, waar men elkaar helpt en vele vriendschappen worden gesloten", zo valt te lezen in 'Enkele historische gebeurtenissen uit de geschiedenis van de KNBLO'. De bond (voluit Koninklijke Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding) organiseert de Vierdaagse sinds 1909.
Ondanks de stelling 'de Vierdaagse is voor iedereen' was het toelaten van rolstoelgebruikers niet zo vanzelfsprekend.
De discussie hierover werd voor het eerst in 1972 aangezwengeld, toen zich een groep rolstoelgebruikers bij de Vierdaagseleiding meldde met het verzoek te mogen deelnemen. Met verwijzing naar de reglementen werden zij door de KNBLO niet op het parcours toegelaten. Zeven jaar later had een Deen de primeur als eerste 'illegale' deelnemer. Het zou nog tot 1995 duren voordat rolstoelgebruikers bij wijze van experiment officieel werden toegelaten.

Experimenten
Onder leiding van de Werkgroep Integratie Gehandicapten (WIG), namen in 1995 voor het eerst 10 rolstoelgebruikers legaal, maar buitenreglementair, aan de Vierdaagse deel. Dit experiment bracht een stroom van reacties teweeg, zowel positief als negatief.
Achteraf concludeerde de KNBLO, dat men op basis van het geringe aantal deelnemers in een rolstoel onvoldoende inzicht kreeg in de vraag of reguliere deelname in de toekomst mogelijk zou zijn. Vooral de vraag of rolstoelgebruikers een gelijkwaardige prestatie leveren, zou beantwoord moeten worden.
Op verzoek van staatsecretaris Erica Terpstra van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), is toen in 1996 een tweede experiment gehouden. Om het experiment te doen slagen zou deelname van 75 rolstoelgebruikers noodzakelijk zijn.
De vraag was dus welke fysieke prestatie rolstoelgebruikers leveren in vergelijking tot die van wandelaars. Om die vraag te beantwoorden werd de sportkliniek verbonden aan het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ) en de Vakgroep Fysiologie van de Katholieke Universiteit Nijmegen (KUN) gevraagd een onderzoek te verrichten. Zij maakten een onderzoeksopzet om te kijken naar de fysieke prestatie van de rolstoelgebruikers en hoe die te waarderen (bijvoorbeeld wel of geen kruis). Aan het onderzoek zou een groep van circa 25 rolstoelgebruikers en een controlegroep wandelaars deelnemen. Op 15 juni 1996, de sluitingsdatum voor de aanmelding van rolstoelgebruikers, hadden zich echter geen 75, ook geen 25, maar slechts 15 mensen ingeschreven. Een onderzoek naar de lichamelijke inspanning van 15 rolstoelgebruikers zou wetenschappelijk niet betrouwbaar zijn. Bovendien waren de kosten van een dergelijk onderzoek relatief erg hoog. Daarom werd besloten van het onderzoek af te zien.

Mening wandelaars
Om de meningen van de wandelaars te peilen zijn op de tweede en derde dag bij binnenkomst 3.500 enquêtes uitgedeeld. Getracht is een zo breed mogelijk publiek te bereiken, met uitzondering van de militairen en buitenlandse deelnemers. Wanneer ook de afvallers niet meegerekend worden, betekent dit dat er een steekproef is gehouden van zo'n 15 procent op een totaal aantal van 26.000. De respons was 764 (22 procent). Daarnaast is een enquête uitgedeeld onder alle rolstoelgebruikers.
De conclusies en aanbevelingen van dit onderzoek:

1. Deelname van rolstoelgebruikers aan de Nijmeegse Vierdaagse kan. Er zijn geen feitelijke belemmeringen geconstateerd. Met name verwachte knelpunten op smalle stukken bleven uit.
   
2. De snelheid van de rolstoelgebruikers is over het algemeen even snel als de snelheid van de wandelaars. Alleen bij het op- en afgaan van de heuvels is het tempo van de rolstoeler respectievelijk langzamer of sneller. Wel is geconstateerd dat enkele rolstoelgebruikers een hogere snelheid kunen bereiken. Wellicht heeft dit te maken met de getraind-heid van deze mensen.
   
3. De meerderheid (64%) van de ondervraagden is voor deelname van rolstoelgebruikers aan de Nijmeegse Vierdaagse.
   
4. Tegenstanders van deelname van rolstoelgebruikers zijn er en zullen er in de toekomst blijven.
   
5. Op basis van de steekproef blijkt dat het percentage wandelaars dat voor deelname van rolstoelgebruikers aan de Vierdaagse is, afneemt naarmate de leefdtijd hoger ligt en naarmate men vaker heeft deelgenomen aan de Vierdaagse. Doorberekening naar het totaal aantal wandelaars geeft aan dat het percentage dat werkelijk tegen deelname van rolstoelgebruikers is lager ligt en het percentage dat werkelijk is voor deelname van rolstoelgebruikers hoger ligt.
   
6. Er is geen enorme toeloop van rolstoelgebruikers te verwachten de komende jaren.
   
7. De discussie of rolstoelgebruikers wel of niet deel moeten nemen is niet goed voor het imago van de wandelsport in het algmeen en van de KNBLO in het bijzonder.

Een van de aanbevelingen luidde dan ook: stel de Nijmeegse Vierdaagse open voor rolstoelgebruikers. Maar ook: ken aan rolstoelgebruikers een aparte medaille toe. 'Het gaat namelijk om een andere inspanning, waarbij niet te bepalen valt of deze inspanning zwaarder is danwel lichter'.

Jongste ontwikkelingen
Ondanks de enquête en de daaruit voortvloeiende conclusies en aanbevelingen bleek tijdens de ledenvergadering van de KNBLO, najaar 1996, dat driekwart van hen tegen deelname van rolstoelgebruikers aan de Vierdaagse was. In maart 1997 was dit nog steeds een kleine meerderheid (57 stemmen op ruim 800 stemgerechtigden), ondanks de lobby van het KNBLO-bestuur, dat wél voor deelname van rolstoelgebruikers is.
Ton Buitenhuis, de Nijmeegse wethouder van sport en welzijn, nam het besluit hoog op. "De KNBLO moet niet verwachten dat we na zo'n besluit met evenveel enthousiasme hand- en spandiensten en subsidie zullen blijven geven aan de Vierdaagse. Die lust gaat zo wel over", zei hij in De Gelderlander van 18 maart 1997. "Dit bevordert de sfeer niet. Als gemeente hebben we een naam te verliezen waar het de integratie van gehandicapten betreft. We hebben allerlei internationale verdragen getekend en proberen daarnaar te handelen. Zo'n besluit fietst daar dwars tegenin. Dit is gewoon een flinke stap terug."
Na dit besluit overleggen de KNBLO, de landelijke Gehandicaptenraad, de Nederlandse Bond voor Aangepaste Sporten (NEBAS), de Werkgroep Integratie Gehandicapten (WIG), NOC*NSF, Jopla, de Gelderse Sportfederatie (GSF) en het ministerie van VWS nog twee keer met elkaar.
Het is inmiddels mei 1997. De KNBLO besluit dat rolstoelgebruikers officieel mogen deelnemen, maar in plaats van een Vierdaagsekruisje een certificaat als beloning krijgen. "Een uiterst compromis", zo stelt de KNBLO.
De gehandicaptenorganisaties kunnen zich niet vinden in dit voorstel. Zij noemen het een halfslachtig besluit (wel deelname, geen kruisje). Rolstoelgebruikers leveren in hun visie een gelijkwaardige prestatie en moeten dus ook gelijkwaardig beloond worden.
De gehandicaptenorganisaties leggen zich niettemin neer bij de voorwaarden die de KNBLO heeft gesteld aan deelname van rolstoelgebruikers. Om de gelijkwaardige prestatie van rolstoelgebruikers te benadrukken, zullen de gehandicaptenorganisaties deelnemers in een rolstoel een eigen kruisje uitreiken.